Διατροφικές μελέτες
Γιατί τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη μπορούν να μας κάνουν ζημιά
Της Βίκυς Κουρλιμπίνη
Όταν ακούμε τη φράση "χωρίς γλουτένη", μπορεί να φανταζόμαστε ένα υγιεινό τρόφιμο που μας κάνει καλό και μας βοηθά να αδυνατίσουμε. Όμως, μια νέα μελέτη έδειξε πως πολλά προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι γεμάτα ζάχαρη και θερμίδες, στερούνται βασικών θρεπτικών συστατικών όπως οι φυτικές ίνες και οι πρωτεΐνες και, επιπλέον, είναι πιο ακριβά.
Δημοσιευμένη στο περιοδικό Plant Foods for Human Nutrition, η έρευνα εξέτασε 39 προϊόντα χωρίς γλουτένη και τα συνέκρινε με τις αντίστοιχες εκδοχές τους που περιέχουν γλουτένη. Διαπιστώθηκε ότι, κατά μέσο όρο, τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είχαν σημαντικά λιγότερη πρωτεΐνη και περισσότερη ζάχαρη και θερμίδες σε σύγκριση με τα αντίστοιχα που περιείχαν γλουτένη.
Αυτό αμφισβητεί τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι τα προϊόντα χωρίς γλουτένη βοηθούν στη διαχείριση του βάρους. Η νέα μελέτη είναι απλώς η πιο πρόσφατη που δείχνει ότι ;εκτός αν έχετε πραγματική αλλεργία ή ευαισθησία στη γλουτένη, η αποφυγή της μπορεί να μην είναι η πιο υγιεινή επιλογή.
Μια μελέτη του 2021 έδειξε ότι το 81% των ατόμων που ακολούθησαν δίαιτα χωρίς γλουτένη πήραν βάρος μέσα σε δύο χρόνια. Σε μια άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2012, ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) των ατόμων με κοιλιοκάκη αυξήθηκε από 24 σε 24,6 αφού ξεκίνησαν δίαιτα χωρίς γλουτένη, με τη μεγαλύτερη διαφορά να παρατηρείται σε όσους την ακολουθούσαν αυστηρά. Πέρα από το θερμιδικό περιεχόμενο, ένα άλλο πρόβλημα μπορεί να βρίσκεται στον τρόπο παρασκευής αυτών των τροφίμων.
"Επί του παρόντος, πολλά προϊόντα χωρίς γλουτένη στερούνται διαιτητικών ινών, πρωτεΐνης και βασικών θρεπτικών συστατικών", έγραψε στο The Conversation ο Sachin Rustgi, καθηγητής μοριακής βελτίωσης στο Πανεπιστήμιο Clemson. "Οι κατασκευαστές συχνά προσθέτουν συμπληρώματα για να αντισταθμίσουν αυτήν την έλλειψη, αλλά η ενσωμάτωση διαιτητικών ινών κατά την επεξεργασία μπορεί να εμποδίσει την πέψη των πρωτεϊνών".
Ο Rustgi, ο οποίος ήταν συν-συγγραφέας της μελέτης, επισήμανε επίσης ότι πολλά προϊόντα χωρίς γλουτένη στερούνται κυρίως σιταριού, σίκαλης, κριθαριού και βρώμης — όλα πλούσιες πηγές αραβινοξυλάνης, μιας αδιάλυτης ίνας που προάγει την υγεία του πεπτικού συστήματος, διευκολύνοντας την κινητικότητα του εντέρου και αποτρέποντας τη δυσκοιλιότητα.
Όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη θα πρέπει να ακολουθείται μόνο από άτομα με κοιλιοκάκη ή ευαισθησία στη γλουτένη.
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση διαταραχή κατά την οποία η κατανάλωση γλουτένης – μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι – προκαλεί μια έντονη ανοσολογική απόκριση στο λεπτό έντερο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η αντίδραση καταστρέφει τις λάχνες του εντέρου, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα με κοιλιοκάκη μπορεί να αντιμετωπίσουν υποσιτισμό, αναιμία, οστεοπόρωση, χρόνια διάρροια, φούσκωμα και έντονη κόπωση. Η μόνη θεραπεία για την κοιλιοκάκη είναι η αυστηρή αποφυγή της γλουτένης σε όλη τη διάρκεια της ζωής.
Η δυσανεξία στη γλουτένη, γνωστή και ως μη κοιλιοκακική ευαισθησία στη γλουτένη, είναι μια κατάσταση στην οποία ένα άτομο εμφανίζει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της κοιλιοκάκης, όπως φούσκωμα, κοιλιακό άλγος, διάρροια, πονοκέφαλο και κόπωση, χωρίς όμως να υπάρχει ανοσολογική βλάβη στο έντερο. Σε αντίθεση με την κοιλιοκάκη, η δυσανεξία στη γλουτένη δεν προκαλεί μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία και δεν μπορεί να ανιχνευθεί μέσω ειδικών εξετάσεων. Η διάγνωση γίνεται συνήθως με τον αποκλεισμό άλλων διαταραχών, όπως η κοιλιοκάκη και η αλλεργία στο σιτάρι, και η διαχείριση της γίνεται κυρίως μέσω της μείωσης ή της αποφυγής της γλουτένης στη διατροφή.
Πηγή: Capital.gr