Μεταβολικά νοσήματα
Σακχαρώδης διαβήτης στην κύηση
Δρ Εμμανουήλ Σουβατζόγλου
Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος
Τμήμα Ενδοκρινολογίας Διαβήτη Μεταβολισμού
Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ
Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης;
Είναι ο διαταραγμένος μεταβολισμός γλυκόζης, που πρωτοεμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό πρακτικά για την έγκυο σημαίνει αυξημένες τιμές σακχάρου νηστείας ή και έπειτα από γεύμα. Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και οι τιμές του σακχάρου επιστρέφουν -συνηθως- στα φυσιολογικά επίπεδα, μετά τον τοκετό.
Πόσο συχνά εμφανίζεται;
Περίπου στο 5%-10% του συνόλου των κυήσεων. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις, που η πιθανότητα αυξάνει και αφορά γυναίκες με αυξημένους παράγοντες κινδύνου, όπως θετικό οικογενειακό ιστορικό ( ιδιαίτερα σε πρώτου βαθμού συγγενείς), ηλικία άνω των 25 ετών, προηγούμενες ανεξήγητες αποβολές, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, παχυσαρκια προηγούμενη κύηση με ΣΔΚ.
Ποιοι οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο;
Οι υψηλές τιμές σακχάρου συνδέονται, ιδιαίτερα όταν είναι πολύ υψηλές, με διαταραχές, που αφορούν το έμβρυο και τη μητέρα, όπως αρτηριακη υπέρταση, προεκλαμψία, πολυδράμνιο, μακροσωμία, περιγεννητικές επιπλοκές, καθώς και σειρά μεταβολικών επιπλοκών, που αφορούν στο νεογέννητο. Προσφατες μελέτες δειχνουν ότι, αν δεν αντιμετωπισθει ο ΣΔΚ, η πιθανότητα το παιδι να εμφανισει παχυσαρκια ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, όταν ενηλικιωθεί, αυξάνει σημαντικά.
Πρέπει να σημειωθεί ότι έχει μεγάλη σημασία ο έλεγχος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενδεχομένως, όμως, και πριν αυτή.
Γιατί πριν από την εγκυμοσύνη;
Ένα ποσοστό των γυναικών έχουν πιθανώς διαταραγμένο μεταβολισμό γλυκόζης πριν από την εγκυμοσύνη, ιδιαίτερα γυναίκες παχύσαρκες ή με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μεγαλύτερης ηλικίας. Εδώ η ασθένεια δεν ονομάζεται σακχαρώδης διαβήτης κύησης, αφού προϋπάρχει και χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση.
Ποιες έγκυες θα πρέπει να ελέγχονται για διαβήτη κύησης;
Έλεγχος πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες. Ο μαιευτήρας ή ο ενδοκρινολόγος θα κατευθύνουν κατάλληλα την έγκυο. Πέρα από αυτό, η διάγνωση τίθεται με τρίωρη σακχαραιμική καμπύλη, επειτα από φόρτιση με γλυκόζη. Σε αυτην θα πρέπει να υποβάλλονται όλες οι γυναικες, για τις οποίες ισχυει εστω ενα απο τα ακόλουθα κριτήρια:
- α΄ βαθμου συγγενής που πάσχει απο σακχαρωδη διαβητη, ηλικία άνω των 25 ετών,
- παχυσαρκία,
- πρότερη κύηση με ΣΔΚ
- τοκετός μωρού βαρύτερου από 4500γρ,
- ύπαρξη «πρόδιαβητη», δηλαδη διαταραχης μεταβολισμου γλυκόζης πριν απο την εγκυμοσύνη.
Ποια είναι η θεραπεία της νόσου;
Είναι η δίαιτα, η οποία όμως έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες μιας και πρόκειται για εγκυμοσύνη. Επίσης, η ασθενής θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά το σάκχαρό της με πολλαπλές μετρήσεις ημερησίως. Εάν δεν επαρκεί η τήρηση δίαιτας, χορηγείται ινσουλίνη. Τα αντιδιαβητικά χάπια δεν μπορουν να χρησιμοποιηθουν στην κυηση. Ελεγχόμενη άσκηση, εφ'όσον το επιτρέπει η γενικη κατασταση της εγκυου, όπως περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου.
Μετά την εγκυμοσύνη παραμένουν οι υψηλές τιμές σακχάρου;
Στο μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών, όχι. Πρέπει, όμως, να είναι συνειδητό ότι η παρουσία διαβήτη κύησης αυξάνει και, μάλιστα, σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον. Έτσι, θα πρέπει η γυναίκα να βρίσκεται σε τακτική παρακολούθηση, να αποφεύγει την παχυσαρκία και να γυμνάζεται τακτικά.