Δυσαρθρία: διαταραχή ομιλίας και πώς προκαλείται

Childhood Speech problems and apraxia - Kids Speak



Γράφει η λογοθεραπεύτρια Ειρήνη Γιαμούκη

Η Δυσαρθρία είναι μια νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει τη παραγωγή ομιλίας. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν αδυναμίες ή ανακρίβεια κινήσεων των οργάνων της ομιλίας (χείλη, γλώσσα, σιαγόνες, λάρυγγας, στον έλεγχο της ροής του αέρα, κατά την οποία παράγεται ομιλία μέσω του αναπνευστικού συστήματος και της κίνησης του ουρανίσκου-μαλακής υπερώας και φάρυγγα).

Η συμμετοχή αυτών των διαφορετικών οργάνων της παραγωγής λόγου ποικίλλει. Η Δυσαρθρία μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μιας δυσλειτουργίας ή ενός τραύματος του εγκεφάλου. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είναι μέρος μιας εξελικτικής γλωσσικής κατάστασης (εκ γενετής) ή μιας επίκτητη κατάστασης (δηλ. να συμβεί κατά τη διάρκεια της ζωής έπειτα από εγκεφαλικό τραύμα ή κάκωση). Εμφανίζεται τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες.

Η Δυσαρθρία μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρή. Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με τη φύση της βλάβης του εγκεφάλου:
• Η ταχύτητα της παραγωγής ομιλίας μπορεί να επηρεαστεί (αργή ή γρήγορη).
• Δυσκολίες στη κατανόηση της γλώσσας ή στη γενικότερη μάθηση.
• Διαταραχές στη παραγωγή συμφώνων, π.χ. /δ/ /ρ/ /σ/ /θ/ /π/
• Βραχνάδα
• Δυσκολίες κατά την εισπνοή - εκπνοή
• Δυσκολίες κατάποσης
• Έντονη υπερρινικότητα ή υπορινικότητα (το παιδί ακούγεται "σα να μιλάει από τη μύτη")

Η Δυσαρθρία μπορεί να είναι κληρονομική επομένως η λήψη ιστορικού από τη βρεφική ηλικία βοηθά να ελέγξουμε αν υπήρχαν προβλήματα κατά το θηλασμό και την κατάποση. Για παράδειγμα, μπορεί να εμφανίστηκαν δυσκολίες κατά την εισαγωγή στερεάς τροφής. Κι αυτό γιατί συχνά υπάρχει αδυναμία και προβλήματα συντονισμού της κίνησης των μυών των χειλιών, της γλώσσας, της μαλακής υπερώας και σε σοβαρότερες περιπτώσεις των μυών του φάρυγγα και του λάρυγγα. Επομένως, αν τα χείλη δεν κλείνουν σωστά και ταυτόχρονα η γλώσσα είναι αδύναμη, το πιθανότερο είναι το παιδί να μη μασάει σωστά, να εμφανίζεται σιελόρροια και να μη καταπίνει καλά τη τροφή.