Τι είναι η αμυγδαλίτιδα;

Είναι η μόλυνση των αμυγδαλών. Οι αμυγδαλές είναι δύο λεμφαδένες που αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος. Βρίσκονται στα πλάγια τμήματα του λαιμού και συμβάλλουν στην καταπολέμηση της μόλυνσης.

Η αμυγδαλίτιδα μπορεί να οφείλεται σε βακτήρια ή ιούς. Οι ιογενείς αμυγδαλίτιδες είναι συνηθέστερες στα παιδιά. Το βακτήριο που προκαλεί συνήθως αμυγδαλίτιδα είναι ο στρεπτόκοκκος, ιδιαίτερα ο αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α. Αυτή η πάθηση είναι γνωστή ως στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα ή στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (συχνά πλήττεται και ο φάρυγγας).

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά είναι συνηθέστερη στα παιδιά σχολικής ηλικίας και στους εφήβους. Είναι σπανιότερη σε παιδιά κάτω των 3 ετών. Σε γενικές γραμμές, η στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εμφανίζεται ύστερα από επαφή με τις στοματικές ή ρινικές εκκρίσεις μολυσμένου ατόμου. Η περίοδος επώασης διαρκεί 2-5 ημέρες.


Πώς εκδηλώνεται η αμυγδαλίτιδα;

Τα παιδιά που προσβάλλονται από αμυγδαλίτιδα, παραπονιούνται για πονόλαιμο, ειδικά κατά την κατάποση. Ενδέχεται να έχουν πυρετό, καθώς και πονοκέφαλο, κοιλιακό άλγος, ναυτία και εμετούς. Η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα συνήθως δεν συνοδεύεται από βήχα, ρινική καταρροή και διάρροια – συμπτώματα που χαρακτηρίζουν κυρίως τις ιογενείς λοιμώξεις. Οι αμυγδαλές μπορεί να είναι διογκωμένες, ερυθρές και να φέρουν πλάκες από λευκό πύον. Είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί διάκριση μεταξύ ιογενούς και βακτηριακής αμυγδαλίτιδας αποκλειστικά βάσει της εικόνας των αμυγδαλών.

Η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα έχει ορισμένες επιπλοκές. Κάποια παιδιά εμφανίζουν πυώδη αμυγδαλίτιδα, η οποία γενικά προκαλεί πόνο, δυσκολία στην κατάποση και το άνοιγμα του στόματος, καθώς και υψηλό πυρετό που δεν υποχωρεί εύκολα. Αν το παιδί εμφανίσει εξάνθημα σε συνδυασμό με τη στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα, κατά πάσα πιθανότητα έχει οστρακιά. Ορισμένα παιδιά με στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα που δεν λαμβάνουν φάρμακα ή επαρκή θεραπεία, μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές της καρδιακής λειτουργίας, οίδημα στις αρθρώσεις και, ύστερα από κάποιες ημέρες, εξανθήματα. Πρόκειται για τον λεγόμενο ρευματικό πυρετό. Στον ρευματικό πυρετό, το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται με σύγχυση στη στρεπτοκοκκική μόλυνση και αρχίζει να επιτίθεται σε διάφορα μέρη του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς. Μια παρόμοια αντίδραση στη στρεπτοκοκκική μόλυνση μπορεί να προκαλέσει νεφροπάθεια (μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα).

Αν η αμυγδαλίτιδα έχει ιογενή αίτια, το παιδί θα βήχει, θα εμφανίζει ερυθρότητα στα μάτια, βραχνάδα, φτέρνισμα, έλκη στο λαιμό, καθώς και οίδημα στο πρόσθιο τμήμα του στόματος ή διάρροια. Σε γενικές γραμμές, αυτά τα συμπτώματα δεν απαντώνται στη στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα. Τα παιδιά που προσβάλλονται από τον ιό Epstain-Barr, έχουν πυρετό, διογκωμένους λεμφαδένες και πρησμένη σπλήνα, ενώ φαίνονται καταπονημένα (ανατρέξτε στην ενότητα της λοιμώδους μονοπυρήνωσης).

Ο γιατρός θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση με καλλιέργεια φάρυγγα. Τα αποτελέσματα βγαίνουν σε 1-2 ημέρες. Υπάρχουν και εξετάσεις που γίνονται στο γραφείο του γιατρού και δίνουν σχεδόν άμεσα αποτελέσματα. Αν η καλλιέργεια είναι αρνητική, η αμυγδαλίτιδα θεωρείται ιογενής. Η λοιμώδης μονοπυρήνωση διαγιγνώσκεται με εξέταση αίματος.


Πώς αντιμετωπίζεται η αμυγδαλίτιδα;

Ορισμένα παιδιά με αμυγδαλίτιδα θα δυσκολεύονται να καταναλώσουν στερεά τροφή. Για να μην αφυδατωθούν, πρέπει να λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες υγρών. Η ακεταμινοφαίνη και η ιβουπροφένη ανακουφίζουν από τον πυρετό και τον πονόλαιμο.

Επειδή η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα οφείλεται σε βακτήριο, αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά. Χορηγείται πενικιλίνη επί 10 ημέρες (εφόσον το παιδί δεν είναι αλλεργικό στην πενικιλίνη). Τα παιδιά με στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα δεν πρέπει να επιστρέφουν στο σχολείο για τουλάχιστον 24 ώρες μετά την έναρξη της αντιβιοτικής θεραπείας. Έτσι, προλαμβάνεται η μετάδοση σε άλλα παιδιά. Σε γενικές γραμμές, δεν απαιτείται συγκεκριμένη θεραπεία για τα υπόλοιπα υγιή μέλη της οικογένειας. Ωστόσο, αν εμφανίσουν συμπτώματα, θα πρέπει να εξεταστούν, προκειμένου να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της μόλυνσής τους από στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Δεν υπάρχει θεραπεία για την ιογενή φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, η οποία αυτοθεραπεύεται.

Τα παιδιά με αμυγδαλίτιδα σπάνια χρήζουν αμυγδαλεκτομής. Η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών κρίνεται αναγκαία μόνο όταν υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα της αναπνοής ή όταν εκδηλώνονται πολλά επεισόδια ετησίως.