Γράφει ο Νίκος Βουδούρης
Παιδίατρος - Νεογνολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Μαιευτηρίου Μητέρα

Ο ομφάλιος λώρος είναι για το παιδί πηγή ζωής. Όμως συχνά μπορεί να αποτελέσει εστία προβλημάτων για το παιδί, γι’ αυτό καλό είναι να γνωρίζουμε τι είναι φυσιολογικό και τι παθολογικό, ώστε να είμαστε σε θέση είτε να τον φροντίσουμε, από μόνοι μας, είτε να αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα που επιβάλλουν να επικοινωνήσουμε με τον παιδίατρο.

Οι πρώτες ημέρες στο σπίτι μετά από την παραμονή σας στο Μαιευτήριο είναι σημαντικές ως προς την περιποίηση του ομφαλού. Θα πρέπει να καθαρίζεται επιμελώς μετά από κάθε αλλαγή πάνας και κάθε μπάνιο του μωρού, με καθαρό οινόπνευμα και βαμβάκι. Όταν ο ομφαλός πέσει, θα πρέπει να συνεχιστεί ο καθαρισμός για τουλάχιστον 12 - 15 ημέρες και μέχρι να επουλωθεί τελείως το σημείο.

Ο ομφαλός λοιπόν έχει ανάγκη από τη φροντίδα και την παρατήρησή μας από την πρώτη κιόλας στιγμή. Η έγκαιρη ενημέρωση του παιδιάτρου όταν παρατηρηθεί κάτι από τα παρακάτω μας απαλλάσσει από άγχος και περαιτέρω επιπλοκές.

Ο ομφάλιος λώρος περιέχει δύο ομφαλικές αρτηρίες και τη φλέβα. Τα αγγεία κλείνουν αρχικά λειτουργικά, ανατομικά όμως είναι βατά για 10-20 μέρες. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος αποτελούν πύλη εισόδου λοιμώξεων. Συνήθως ο ομφάλιος λώρος πέφτει μέσα σε δύο βδομάδες. Εάν καθυστερήσει περισσότερο από ένα μήνα επικοινωνήστε με τον παιδίατρο σας γιατί είναι πιθανόν να σχετίζεται με διαταραχές στο ανοσοποιητικό.

Αιμορραγία: Αν παρατηρηθεί αιμορραγία, τότε συνήθως έχουμε να κάνουμε με τραυματισμό, ανεπαρκή απολίνωση του λώρου ή αδυναμία σχηματισμού φυσιολογικού θρόμβου. Μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη αιμορραγικής νόσου του νεογνού, σηψαιμίας ή τοπικής λοίμωξης. Το σημαντικό είναι – όπως άλλωστε σε κάθε περίπτωση-να μην πανικοβαλλόμαστε και να επικοινωνούμε με τον παιδίατρό μας.

Κοκκίωμα: Όπως αναφέραμε ο ομφάλιος λώρος συνήθως πέφτει μέσα σε 6-7 μέρες μετά τον τοκετό, ουλοποιείται και συνήθως επουλώνεται μέσα σε 12-15 μέρες. Η παρουσία μικροοργανισμών καθυστερεί τη πτώση του λώρου και αυξάνει την πιθανότητα εισβολής παθογόνων μικροοργανισμών.
Σημαντικό είναι ο καθαρισμός με οινόπνευμα αρκετές φορές την ημέρα. Η παραμονή κοκκιώδους προέχοντος ιστού στη βάση του ομφάλιου είναι συνήθης. Ο ιστός είναι μαλακός, κοκκιώδης, ροδαλός ή ροδόχρους και μπορεί να παρουσιάζει οροπυώδη έκκριση.
Η θεραπεία συνίσταται στον καυτηριασμό και πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά διάστημα αρκετών ημερών.

Καλό θα είναι οι τέλος, να έχουμε υπ΄όψιν τους και τις παρακάτω πληροφορίες:

* Μία (μονήρη) ομφαλική αρτηρία παρουσιάζεται σε μικρό ποσοστό. Στο 1/3 των νεογνών παρουσιάζονται συγγενείς ανωμαλίες.
* Συγγενής ομφαλοκήλη είναι η παθολογική προβολή του κοιλιακού περιεχομένου στη βάση του ομφάλιου λώρου. Η άμεση χειρουργική αποκατάσταση, είναι σημαντική, πριν αναπτυχθεί λοίμωξη.
* Η ομφαλοκήλη συχνά σχετίζεται με διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών. Ειδικά στα βρέφη με χαμηλό βάρος γέννησης και στα κορίτσια εμφανίζεται σαν ένα μαλακό οίδημα καλυμμένο από δέρμα που προβάλει κατά τη διάρκεια του κλάματος, του βήχα και του σφιξίματος. Συνήθως υποχωρεί μέχρι την ηλικία των 2 χρονών