Ευεξία
Γιατί ξαναπαίρνουμε τα κιλά που έχουμε χάσει
Της Βίκυς Κουρλιμπίνη
Για τους περισσότερους, η απώλεια βάρους αποτελεί μια έναν διαρκή "αγώνα", καθώς συχνά τα χαμένα κιλά επιστρέφουν και μάλιστα πιο πολλά από πριν.
Υπάρχουν αρκετές θεωρίες που εξηγούν αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως "φαινόμενο γιο-γιο. Μία από αυτές υποστηρίζει ότι η μείωση του μεταβολικού ρυθμού λόγω χαμηλής πρόσληψης θερμίδων μπορεί να είναι η αιτία.
Μια νέα μελέτη όμως που διεξήχθη από ερευνητές του ETH Zurich στην Ελβετία προσφέρει μια μοριακή εξήγηση για αυτό το φαινόμενο.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, διαπίστωσε ότι τα λιποκύτταρα του σώματος διατηρούν μια "μνήμη" της παχυσαρκίας ακόμη και μετά την απώλεια βάρους, εξαιτίας των μακροχρόνιων επιδράσεων της επιγενετικής, όπως μεταδίδει το Euronews. Η επιγενετική αναφέρεται σε αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των γονιδίων που βασίζονται στον τρόπο ζωής και το περιβάλλον.
Όταν ένα άτομο είναι υπέρβαρο, τα λιποκύτταρά του μπορεί να αναπτύξουν επιγενετικά σημάδια που παραμένουν, ακόμα κι αν χάσει βάρος αργότερα.
Ως αποτέλεσμα, η φυσιολογική λειτουργία των λιποκυττάρων διαταράσσεται, και ο τρόπος αποθήκευσης λίπους και απόκρισης στις διατροφικές αλλαγές παραμένει παρόμοιος με αυτόν της παχυσαρκίας.
Για να καταλήξουν σε αυτά τα ευρήματα, οι ερευνητές μελέτησαν δείγματα λιπώδους ιστού από άτομα που είχαν υποβληθεί σε επεμβάσεις απώλειας βάρους. Διαπίστωσαν ότι τα λιποκύτταρα των συμμετεχόντων συμπεριφέρονταν παρόμοια με εκείνα όταν ήταν υπέρβαροι, ακόμη και δύο χρόνια μετά την επέμβαση.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν επίσης πειράματα σε ποντίκια, αναλύοντας τα λιποκύτταρά τους πριν και μετά την απώλεια βάρους. Αρχικά τα ποντίκια έγιναν παχύσαρκα, καθώς ακολουθούσαν μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και στη συνέχεια ακολούθησαν μια κανονική δίαιτα για να προκαλέσουν απώλεια βάρους.
Διαπίστωσαν ότι η παχυσαρκία προκαλούσε συγκεκριμένες αλλαγές στα λιποκύτταρα, οι οποίες διατηρούνταν ακόμα και μετά την απώλεια βάρους, λειτουργώντας ως "μνήμη" της προηγούμενης παχυσαρκίας.
Τα ποντίκια με αυτές τις αλλαγές ανέκτησαν βάρος γρηγορότερα όταν ξαναεισήχθησαν σε δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και τους ήταν ευκολότερο να γίνουν ξανά παχύσαρκα.
Παρόλο που οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη μελετήσει πόσο διαρκεί αυτή η "μνήμη" των κυττάρων, η Λάουρα Χίντε, συν-συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε ότι αυτά τα λιποκύτταρα είναι "μακρόβια" και επιβιώνουν για "δέκα χρόνια πριν αντικατασταθούν από το σώμα μας με νέα κύτταρα".
"Είναι ακριβώς λόγω αυτής της μνημονικής επίδρασης που είναι τόσο σημαντικό να αποφεύγεται η υπερβαρότητα εξαρχής. Αυτός είναι ο απλούστερος τρόπος να καταπολεμηθεί το φαινόμενο γιο-γιο", δήλωσε ο Ferdinand von Meyenn, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής διατροφής και επιγενετικής του μεταβολισμού στο ETH Zurich.
Πώς δεν θα πάρουμε πίσω τα κιλά που χάσαμε
Για να χάσουμε κιλά και να μην τα ξαναπάρουμε, είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε μια ισορροπημένη προσέγγιση που να συνδυάζει υγιεινή διατροφή, φυσική δραστηριότητα και αλλαγές στον τρόπο ζωής μας. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η απώλεια βάρους πρέπει να γίνεται σταδιακά. Οι γρήγορες λύσεις μέσω αυστηρών διαιτών μπορεί να επιβραδύνουν τον μεταβολισμό μας και να αυξήσουν τον κίνδυνο να ξαναπάρουμε τα κιλά. Ένας ασφαλής ρυθμός είναι να χάνουμε περίπου 0,5-1 κιλό την εβδομάδα, κάτι που μπορούμε να πετύχουμε με ρεαλιστικούς στόχους.
Η διατροφή μας παίζει κεντρικό ρόλο, ενώ είναι εξίσου σημαντικό να τρώμε τακτικά και να μην παραλείπουμε γεύματα, ώστε να διατηρούμε ενεργό τον μεταβολισμό μας.
Η φυσική δραστηριότητα είναι επίσης βασικός παράγοντας. Με αερόβια άσκηση, όπως το περπάτημα, το τρέξιμο ή η κολύμβηση, μπορούμε να καίμε θερμίδες και να ενισχύουμε την υγεία μας, ενώ οι ασκήσεις ενδυνάμωσης βοηθούν στην αύξηση της μυϊκής μάζας μας, η οποία με τη σειρά της ενισχύει τον μεταβολισμό.
Πηγή: Capital.gr