Τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννηθούν με ελαττώματα των γεννητικών οργάνων, εάν οι πατέρες τους παίρνουν ένα συνηθισμένο φάρμακο για τον διαβήτη, το οποίο ονομάζεται μετφορμίνη, τρεις μήνες πριν τη σύλληψη, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

"Γνωρίζουμε πολλά για τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τις γυναίκες. Υπάρχει για παράδειγμα μια λίστα με φάρμακα που δεν πρέπει να παίρνουν οι γυναίκες όταν είναι έγκυοι. Δεδομένου ότι οι άνδρες συνεισφέρουν το μισό DNA σε ένα παιδί, είναι λογικό να υπάρχουν κάποια προβλήματα που προέρχονται από τον πατέρα και φθάνουν ως το παιδί", είπε ο επικεφαλής της μελέτης Michael Eisenberg, καθηγητής Ουρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα για περισσότερες από 1 εκατομμύριο γεννήσεις από το μητρώο υγείας της Δανίας. Τα στοιχεία τους έδειξαν ότι η χρήση μετφορμίνης από τον άνδρα κατά την περίοδο δημιουργίας του σπέρματος συνδέεται με αυξημένα ποσοστά ανωμαλιών στα γεννητικά όργανα του μωρού.

Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που προέκυψε από αυτή τη μελέτη είναι ότι ανωμαλίες των γεννητικών οργάνων εμφανίζονταν μόνο σε αγόρια. Επίσης φάνηκε ότι οι συγκεκριμένοι πατέρες ήταν πιο πιθανό να κάνουν κορίτσια από ότι αγόρια, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.

Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ότι η μετφορμίνη επηρεάζει την αναπαραγωγική υγεία των ανδρών με τρόπο που μπορεί να βλάψει τους γιους τους. Οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν είναι σαφείς οι μηχανισμοί που οδηγούν σε αυτό το αποτέλεσμα.

Η ασθένεια ή η θεραπεία προκαλεί προβλήματα;
Ο διαβήτης στις γυναίκες που δεν τον διαχειρίζονται σωστά, έχει συσχετιστεί με γενετικές ανωμαλίες, αλλά ελάχιστα γνωρίζουμε για τον τρόπο με τον οποίο ο διαβήτης στους άνδρες επηρεάζει τα μωρά τους.

"Στα θέματα υγείας υπάρχει το ερώτημα εάν είναι η ασθένεια ή η θεραπεία που θα μπορούσε να προκαλέσει κινδύνους", είπε ο επικεφαλής της μελέτης.

Η μετφορμίνη είναι ένα χάπι που χορηγείται όλο και πιο συχνά ως θεραπευτική επιλογή για τον διαβήτη τύπου 2, αλλά είναι γνωστό ότι έχει επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα.

Οι ερευνητές συνέκριναν τα στοιχεία για όλα τα μωρά που γεννήθηκαν ζωντανά από το 1997 έως το 2016 στη Δανία και εξαίρεσαν εκείνα που γεννήθηκαν από μητέρες που είχαν διαγνωστεί με διαβήτη ή υπέρταση.

Καθώς το σπέρμα χρειάζεται περίπου τρεις μήνες για να ωριμάσει πλήρως, οι ερευνητές θεώρησαν ότι όσοι πατέρες είχαν πάρει φάρμακο για το διαβήτη κατά τη διάρκεια των τριών μηνών πριν από τη σύλληψη, είχαν εκθέσει τους απογόνους τους σε αυτό το φάρμακο.

Από τα 1.116.779 μωρά που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, το 3,3% είχε τουλάχιστον ένα μείζον γεννητικό ελάττωμα και το 51,4% ήταν αγόρια.

Μεταξύ των 1.451 μωρών που εκτέθηκαν στη μετφορμίνη, το 49,4% ήταν αγόρια και το ποσοστό γενετικών ανωμαλιών ήταν 5,2%. Όπως έδειξαν τα στοιχεία, οι ανωμαλίες των γεννητικών οργάνων εμφανίζονταν μόνο στα αγόρια.

Τι γίνεται με άλλα φάρμακα για τον διαβήτη;
"Θελήσαμε να προσδιορίσουμε αν αυτό που βρήκαμε δεν προέκυψε τυχαία ή σχετίζεται με άλλους παράγοντες", είπε ο επικεφαλής της μελέτης.

Συνέκριναν την έκθεση στη μετφορμίνη με την έκθεση σε δύο άλλα κοινά φάρμακα για τον διαβήτη, την ινσουλίνη και τις σουλφονυλουρίες.

Η έκθεση στην ινσουλίνη δεν επηρέασε ούτε το ποσοστό των γενετικών ανωμαλιών ούτε την αναλογία των φύλων. Μεταξύ των 647 μωρών που εκτέθηκαν σε σουλφονυλουρίες, το 5,1% είχε συγγενείς ανωμαλίες και το 49,3% ήταν αγόρια—αριθμοί που τείνουν προς την ίδια κατεύθυνση με την έκθεση στη μετφορμίνη. Αυτά τα ποσοστά όμως δεν ήταν στατιστικά σημαντικά και δεν είχαν ένα σταθερό μοτίβο. Για παράδειγμα οι τάσεις που φάνηκαν, δεν αφορούσαν ούτε το τρίμηνο κατά το οποίο αναπτύσσεται το σπέρμα, ούτε τα γεννητικά ελαττώματα.

Τα παιδιά ανδρών που πήραν μετφορμίνη πριν ή μετά το τρίμηνο κατά το οποίο αναπτύσσεται το σπέρμα, δεν είχαν υψηλότερη συχνότητα γενετικών ανωμαλιών, σύμφωνα με τη μελέτη.

"Φάνηκε πως δεν παίζει ρόλο η λήψη μετφορμίνης οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή ενός άνδρα. Τα αποτελέσματά μας έχουν να κάνουν πραγματικά με τη λήψη του φαρμάκου σε αυτό το "παράθυρο", όταν αναπτύσσεται το σπέρμα από το οποίο θα προκύψει το παιδί. Και δεν είναι μόνο ο διαβήτης βασικός παράγοντας, γιατί ο άνδρας πιθανότατα είχε διαβήτη πριν και μετά από εκείνην την περίοδο", είπαν οι ερευνητές.

Οι ερευνητές συνέκριναν την υγεία των μωρών που είχαν εκτεθεί στο φάρμακο με τα αδέρφια τους που δεν είχαν εκτεθεί και διαπίστωσαν ότι τα αδέρφια δεν είχαν αυξημένα ποσοστά γενετικών ανωμαλιών, κάτι που δείχνει ότι η επίδραση δεν ισχύει για συγκεκριμένους άνδρες, αλλά έχει να κάνει με την περίοδο λήψης μετφορμίνης.

Αν και δεν είναι σαφές πώς η έκθεση στη μετφορμίνη οδηγεί σε γενετικές ανωμαλίες, μελέτες σε ποντίκια έχουν δείξει ότι όταν δόθηκε μετφορμίνη στα ποντίκια κατά την κύηση, τα αρσενικά ποντικάκια που γεννήθηκαν είχαν μικρότερους όρχεις.

Η μειωμένη αναλογία αγοριών προς κορίτσια μπορεί να οφείλεται σε σοβαρές περιπτώσεις βλάβης. "Σε ορισμένες περιπτώσεις, η επίδραση της έκθεσης μπορεί να είναι τόσο ισχυρή που οδηγεί ακόμη και σε θάνατο του εμβρύου, ειδικά στα αγόρια κι όχι στα κορίτσια και αυτός θα μπορούσε να είναι ο λόγος που βλέπετε λιγότερους αρσενικούς απογόνους να γεννιούνται", είπαν οι ερευνητές.

Πρέπει οι μελλοντικοί μπαμπάδες να σταματήσουν τη μετφορμίνη;
Μία μελέτη δεν μπορεί να αλλάξει την κλινική πρακτική. Αυτή η μελέτη όμως τονίζει τη σημασία της υγείας του πατέρα για την υγεία του παιδιού που θα γεννηθεί και είναι καλό να ληφθεί υπόψιν από όσους άνδρες θέλουν να γίνουν πατέρες, αλλά και τους γιατρούς τους.

Η άποψή μου
Στις περιπτώσεις που θα γίνει χρήση μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, είτε σπερματέγχυσης είτε εξωσωματικής γονιμοποίησης, καλό θα είναι ο άνδρας να σταματά τη χρήση μετφορμίνης τρεις μήνες πριν τη θεραπεία.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Γράφει ο Ιάκωβος Σούσης Msc, FRCOG, Μαιευτήρ-Γυναικολόγος, Ιατρός Αναπαραγωγής.
Πηγή: Capital.gr