Οι γνώσεις, οι αξίες και οι δεξιότητες αποτελούν το σημαντικότερο τρίπτυχο της εκπαίδευσης που οδηγεί (ιδανικά) στην ευρύτερη έννοια της παιδείας για έναν άνθρωπο σήμερα. Και μέσα σε αυτή τη διαδρομή, πολλές φορές στη ζωή μας έχουμε έρθει αντιμέτωποι με το ερώτημα ποιες τελικά είναι οι αξίες μας, οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις αποτελούν μέτρο αξιολόγησης του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς μας, μέσα στο κοινωνικό σύνολο.

Τι είναι οι αξίες στη ζωή μας

Αξία είναι μια ιδέα που καθορίζει τον τρόπο ζωής και σκέψης μας. Από την άλλη με γνώμονα τον τρόπο σκέψης μας καθορίζουμε και τον τρόπο ζωή μας. Η μόρφωση του ανθρώπου πολλές φορές μπερδεύεται με την εκπαίδευση. Η εκπαίδευση έχει να κάνει με την γνώση, η μόρφωση όμως έχει να κάνει με την χρήση της γνώσης μέσα στα πλαίσια τα κοινωνικά και είναι συνυφασμένη με τις αξίες. Με άλλα λόγια οι αξίες βρίσκονται σε κάθε άνθρωπο και έχουν προσωπική, κοινωνική και πολιτισμική σημασία. Είναι αυτές που διαμορφώνουν την ταυτότητα μας.

Ποιες είναι οι δικές σας αξίες;

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί ποιες είναι οι δικές σας αξίες; Είναι σημαντικό όλοι οι άνθρωποι σε όποια φάση της ζωής μας και αν βρισκόμαστε να αναλογιζόμαστε ποιες είναι οι πραγματικές μας αξίες και με βάση αυτές να βάλουμε τα όρια μας σε προσωπικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο. Όταν αναζητούμε αλλαγή εργασιακού χώρου θα πρέπει να είμαστε σε θέση να δούμε αν οι δικές μας αξίες ταιριάζουν με τον εργασιακό χώρο στον οποίο ανήκουμε. Όταν διαπαιδαγωγούμε τα παιδιά μας πρέπει να το κάνουμε με γνώμονα τις αξίες μας. Το σχολείο εκπαιδεύει, ο γονιός μορφώνει. Στην εποχή που η τεχνολογία, η ενημέρωση και η μόρφωση δεν ήταν δεδομένη τα ήθη και τα έθιμα έβαζαν τα όρια ώστε οι αξίες να είναι ορατές σε όλους. Σήμερα που τα δεδομένα έχουν αλλάξει το κάθε άτομο πρέπει να αναλογιστεί ποιες είναι οι αξίες του.

5 βήματα για να βρούμε ποιες είναι πραγματικά οι αξίες μας στη ζωή

1. Οι ενέργειές μας μας δείχνουν τις αξίες μας. Αναλογιστείτε πότε νιώσατε ότι έχετε πετύχει αυτό που θέλατε; Πότε νιώσατε μεγάλη απογοήτευση; Περιγράψτε τις στιγμές αυτές και αναρωτηθείτε γιατί νιώσατε έτσι.

2. Βάλτε σε κατηγορίες τις αξίες. Οι βασικές κατηγορίες αξιών είναι οι παρακάτω: Ηθικές αξίες (π.χ. εντιμότητα, σεβασμός, αξιοπρέπεια, αγάπη), ψυχικές αξίες (π.χ. τόλμη, υπομονή, αισιοδοξία, αυτοπεποίθηση), πνευματικές (π.χ. μελέτη, κριτική, αξιολόγηση), κοινωνικές (π.χ. συνεργασία, εργατικότητα, πειθαρχία, κοινωνική συνείδηση), πολιτικές αρετές (π.χ. δημοκρατικό πνεύμα, υπεράσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων), εθνικές αξίες (π.χ. φιλοπατρία, εθνική αυτογνωσία), πολιτιστικές (π.χ. τήρηση εθίμων, γνώση της γλώσσας).

3. Βάλτε με σειρά προτεραιότητας τις αξίες σας. Γυρίστε πίσω στα παραδείγματα του 1ου βήματος και περιγράψτε τις αξίες που σας έκαναν να νιώσετε έτσι. Τι θα κάνατε καλύτερα; Τι τελικά έχει μεγαλύτερη αξία για εσας;

4. Αναλογιστείτε αν οι αξίες που βρήκατε στο βήμα 3 αναλογούν στην σημερινή σας κατάσταση. Αν ναι, προχωρήστε μπροστά και πετύχετε τον επόμενο σας στόχο. Αν όχι, δουλέψετε πάνω στις αξίες που θα θέλατε να είχατε αλλά δεν τα έχετε πάει και τόσο καλά.

5. Επαναλαμβάνετε την λίστα των αξιών σας κάθε φορά που δεν ξέρετε τι απόφαση να πάρετε. Σε λίγο καιρό θα είστε σε θέση να είστε πιο αποφασιστικοί και γεμάτοι από περηφάνια για τα επιτεύγματά σας!

Συνεργάστηκε η Νανά Τσουμάκη, σύμβουλος εκπαίδευσης και σταδιοδρομίας (www.athinaedu.com).

Πηγή: Capital.gr