"Χτίστε" δυνατούς χαρακτήρες

Γράφει η Σοφία Αντύπα - Ψυχολόγος/Ψυχοθεραπεύτρια


Το θέμα του εκφοβισμού απασχολεί πολύ τους γονείς, σε όποια σχολική ηλικία και αν βρίσκεται το παιδί τους.

Η πραγματικότητα είναι, πως στα σχολεία τα παιδιά μπορεί να αντιμετωπίσουν τον χλευασμό και τη βίαιη συμπεριφορά για τον τρόπο που ντύνονται, για τη φυσική τους κατάσταση, για την σχολική τους επίδοση ή για τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες, για τυχόν αναπηρία τους ή διότι απλά είναι το καινούργιο παιδί στην τάξη.

Κάθε παιδί από τη στιγμή, που θα μπεί στον μικρόκοσμο αυτό, από την ηλικία του παιδικού σταθμού δηλαδή, θα έρθει αναγκαστικά αντιμέτωπο με αρκετές δυσκολίες και χρειάζεται να έχει τα απαραίτητα εφόδια, ώστε να αντέξει και να μπορεί να αντεπεξέλθει, σε δύσκολες και αγχογόνες καταστάσεις.


Πώς το πετυχαίνει όμως αυτό ένας γονιός;

...Αυτό είναι και το θέμα του άρθρου αυτού, και όχι το πώς να αντιμετωπίσει κανείς τον εκφοβισμό όταν έρθει αντιμέτωπος με αυτόν.
Η απάντηση είναι πως χρειάζεται να ξεκινάμε, “χτίζοντας” το χαρακτήρα του, απο πολύ μικρή ηλικία, ώστε να το επιτύχουμε αυτό.
Αν βγάλουμε στην άκρη το βιολογικό παράγοντα, όπου κάποιοι γενιούνται με μεγαλύτερη αντοχή και ανοχή στη ζωή, με πιο ενδυναμωμένο λοιπόν νευρικό σύστημα, απο κάποιους άλλους, μένει ο γονιός και το περιβάλλον του παιδιού που συμβάλλουν άμεσα στην διαμόρφωση του χαρακτήρα του. Ξεκινάμε λοιπόν νωρίς και βοηθάμε το παιδί μας, να νιώσει ασφάλεια, όταν αρχίσει και αποζητάει την ανεξαρτησία του.

Περίπου λοιπόν στην ηλικία των δύο ετών.

•  Του επιτρέπουμε να μας λέει "όχι" και να έχει τη δική του γνώμη σε κάποια πράγματα.

•  Του επιτρέπουμε να εξερευνεί το περιβάλλον του, και είμαστε κοντά του να το προσέχουμε, και όχι δίπλα του να το κατευθύνουμε. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό! Είναι μικρή η διαφορά θα έλεγε κανείς, αλλά κάνει τεράστια διαφορά στην αυτοπεποιθηση ενός παιδιού! Αν είμαστε συνέχεια δίπλά του απαγορεύοντας απλά να κάνει πράγματα (ώστε να νιώθουμε εμείς οι γονείς, επιτέλους σε θέση ισχύος), τότε το παιδί απλά θα κουραστεί και θα σταματήσει να προσπαθεί. Θα γίνει τότε παθητικός αποδέκτης και θα είναι απο τους πιο εύκολους στόχους εκφοβισμού στο σχολείο!

Απο νωρίς, λοιπόν, ξεκινάμε και περίπου στα τρία χρόνια, μαθαίνουμε στο παιδί μας τη διαφορά μεταξύ σκέψης, συναισθήματος και πράξης.

• Ρωτάμε για παράδειγμα το παιδί μας να μας πει δυο καλά πράγματα που βίωσε μέσα στην ημέρα του. Έτσι μαθαίνει τη διαφορά μεταξύ της πράξης και του συναισθήματος, και σιγά σιγά μαθαίνει να τα διαχωρίζει.

• Επειτα απο λίγο καιρό, του ζητάμε να μας πει δυο καλά πράγματα που έγιναν σε κάποιον άλλον μέσα στην ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο του μαθαίνουμε πως υπάρχουν και άλλοι στον κόσμο αυτόν, που έχουν δικά τους συναισθήματα και δικά τους βιώματα.

• Αργότερα, τους ζητάμε να μας πούν κάτι που έκαναν καλά, και μετά να μας πούν κάτι που έκανε κάποιος άλλος καλά.

Αυτές οι πολύ απλές ερωτήσεις, μαθαίνουν στο παιδί μας να διαχωρίζει τη δράση και την αντίδραση. Έτσι, το παιδί, μαθαίνοντας να διαχωρίζει τα συναισθήματα απο τις πράξεις, και αναγνωρίζοντας τις θετικές απο τις αρνητικές συμπεριφορές, θα μπορέσει στο μέλλον να αναγνωρίσει τον εκφοβισμό και να μην κατηγορήσει τον εαυτό του.

Αυτό είναι και το ζητούμενο εδώ! Διότι συνήθως τα παιδιά, όταν δέχονται επίθεση απο τους συμμαθητές τους, νιώθουν ντροπή ή ενοχές, δεν ζητούν τη βοήθεια κάποιου ενήλικα και δεν αντιδρουν καθόλου! Είναι λοιπόν σημαντικό το παιδί να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του, και να μπαίνει σε διαδικασία σκέψης και διαχωρισμού, για να μπορέσει να προστατευθεί, όταν κάποιος ενήλικας δεν είναι εκεί.

Επίσης, όσο μεγαλύτερη αυτοπεποιήθηση έχει ένα παιδί, τόσο πιο εύκολο του είναι να αντιμετωπίσει μια
δύσκολή κατάσταση.

Η αυτοπεποιήθηση του, και πάλι, ενδυναμώνεται αρχικά απο εμάς τους γονείς, όταν συζητάμε με το παιδί μας, και το εμψυχώνουμε, όχι μόνο σε αυτά που πετυχαίνει, αλλά σε όλες του τις αποφάσεις.

Του μαθαίνουμε, βασικά, πως σημασία έχει τι νιώθει μέσα του και όχι τι πιστεύουν οι γύρω του. Χρειάζεται να του μάθουμε πως εμείς ορίζουμε τον εαυτό μας και πως δεν μας ορίζουν οι άλλοι.

Αυτό σημαίνει, πως μαθαίνει σταδιακά να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, με αποτέλεσμα οι γύρω του, και ο χλευασμος που ενδεχομένως να δεχτει στο σχολείο, να μην το επηρεάσει τόσο, ώστε να κλειστεί στον εαυτό του. Αλλά, αντιθέτως, να μην το πάρει προσωπικά, και να το εκμηστηρευτεί σε εμάς τους γονείς ή στους δασκάλους στο σχολείο, κτλ...

Μεγαλώστε λοιπόν, τα παιδιά σας με αρχές και ηθική. Μοιραστείτε μαζι τους δικές σας ιστορίες, όπου χρειάστηκε να αντιμετωπίσετε κάτι που σας δυσκόλευε πολύ και τελικά κάνατε αυτό που είναι σωστό. Γίνετε εσείς το παράδειγμα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, δείχνοντας λογική, ηρεμία, και υψηλή αυτοπεποιθηση!!

Έτσι και αυτά θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον εκφοβισμό στο σχολείο, υπερασπίζοντας τον εαυτό τους! Πείτε στο παιδί σας, πως ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου φαίνεται, όταν χρειάζεται να πάρει τη σωστή απόφαση, είναι μόνος και κανείς δεν τον παρακολουθεί!


Σοφία Αντύπα
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια
δ/νση: Γρ. Ξενοπουλου 7
Ν.Ψυχικό
τηλ: 6944.560780