Θρομβώσεις: Ποιοι κινδυνεύουν να πιαστούν στα "δίχτυα" τους

Τη σημασία της πρόληψης υπογράμμισαν οι ειδικοί στη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης

Δεκάδες χιλιάδες Έλληνες βρίσκονται εγκλωβισμένοι και σε τεράστιο κίνδυνο για την υγεία αλλά και τη ζωή τους, στα αόρατα "δίχτυα" της θρόμβωσης.

Στη θρόμβωση οφείλονται οι τρεις πρώτες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκοσμίως: το οξύ καρδιακό έμφραγμα, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος.

Ωστόσο, η θρόμβωση προλαμβάνεται και θεραπεύεται, όπως τονίζουν οι επιστήμονες με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης, που τιμάται κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου-ημέρας γέννησης του Γερμανού Ιατρού Rudolf Virchow, ο οποίος ο οποίος περιέγραψε για πρώτη φορά το φαινόμενο της θρόμβωσης και έθεσε τις βάσεις για τη διερεύνηση της φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου και ιδιαίτερα της πνευμονικής εμβολής.

Τη σημασία της πρόληψης υπογράμμισαν οι ειδικοί στη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης, ενώ το δικό του αποτύπωμα στην ανάγκη για προληπτικές δράσεις και εκπαίδευση των πολιτών στην πρόληψη και τη σημασία της άφησε με τον πιο ζωντανό τρόπο ο ηθοποιός κ. Κώστας Κόκλας, ο οποίος ήταν ένας από τους ασθενείς που είχε πιαστεί στα "δίχτυα" της νόσου, αλλα δεν το γνώριζε. «Χρειάζεται παιδεία πρόληψης.

Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας τη σημασία της πρόληψης, να τους μάθουμε να πηγαίνουν στον γιατρό εγκαίρως» είπε ο κ. Κόκλας, περιγράφοντας τη δική του εμπειρία με τη θρόμβωση, που τον οδήγησε πέρυσι στα επείγοντα νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης και εξηγώντας πως μετά την περιπέτεια του συνειδητοποίησε ότι πιθανώς "κληρονόμησε" το πρόβλημα από τους γονείς του.

Ωστόσο, όπως ανέφεραν οι ειδικοί σε καποιες περιπτώσεις η θεραπεία κατα της θρόμβωσης, με αντιπηκτικά, μπορεί να "αποκαλύψει" καποια μορφή καρκίνου.

"Μία αιμορραγία από το γαστρεντερικό ή το ουροποιητικό σύστημα το πρώτο διάστημα της θεραπείας με αντιπηκτικά φανερώνει έναν υποκρύπτοντα καρκίνο στο 10% περίπου των περιπτώσεων, σύμφωνα με πρόσφατες μεγάλες διεθνείς μελέτες", ανέφερε ο Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, κ. Δημήτρης Ρίχτερ.

Όπως εξήγησε, πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μία παρενέργεια της θεραπείας με αντιπηκτικά φάρμακα μπορεί να είναι σωτήρια για τη ζωή του ασθενούς αφού θα φανερώσει έναν υποκρύπτοντα καρκίνο έγκαιρα.

Το καρδιακό έμφραγμα

Το Έμφραγμα Μυοκαρδίου αποτελεί μια δραματική μορφή θρόμβωσης, που συμβαίνει στα στεφανιαία αγγεία, δηλαδή στα αγγεία που δίνουν αίμα στην καρδιά. Συνοδεύεται από ένα μεγάλο ιατρικό και κοινωνικό κόστος και οδηγεί στο θάνατο τουλάχιστον 3.000 ανθρώπους στη χώρα μας, πολλούς στην αναπηρία με τη μορφή της καρδιακής ανεπάρκειας και πολύ περισσότερους εκτός εργασίας για το υπόλοιπο της ζωής τους, παρά τις προσπάθειες των συναφών επιστημονικών εταιρειών και της πολιτείας για καλύτερη αντιμετώπιση με την εφαρμογή της πρωτογενούς αγγειοπλαστικής σε περισσότερους ασθενείς.

Περίπου 20.000 νέα εμφράγματα μυοκαρδίου συμβαίνουν κάθε χρόνο στην Ελλάδα, ανέφερε ο κ. Ρίχτερ.

Ωστόσο, η οικονομική κρίση οδηγεί 1 στους 6 πάσχοντες να εγκαταλείψει την υπολιπιδαιμική αγωγή λόγω της αυξημένης οικονομικής δαπάνης για την προμήθεια φαρμάκων σύμφωνα με στοιχεία από το πρόγραμμα πρόληψης του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. στο οποίο συμμετέχουν 60.000 άτομα.

Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο

Το αγγειακό εγκεφαλικό επειςόδιο που σχετίζεται με την κολπική μαρμαρυγή, μπορεί να είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνο, διευκρίνισε ο κ. Ρίχτερ, γιατί ευνοεί τη δημιουργία ευμεγέθων θρόμβων μέσα στις καρδιακές κοιλότητες.

Οι ασθενείς έχουν διπλάσιες πιθανότητες να καταλήξουν με μόνιμη αναπηρία ενώ είναι πιθανότερο να χάσουν τη ζωή τους, σε σχέση με τους ασθενείς που παθαίνουν εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία δεν σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή.

Στη χώρα μας έχουμε 35.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ετησίως, ενώ μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων δεν έχει καθόλου συμπτώματα και αγνοεί τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Εκτιμάται ότι 300.000 Έλληνες άνω των 14 ετών πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή με το πρόβλημα να εντείνεται καθώς τα προσεχή έτη στις ηλικίες άνω των 75 ετών η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής θα ξεπερνά το 10%.

Υπάρχει τεράστια ανάγκη, συνέχισε ο κος Ρίχτερ, να παροτρύνουμε τους ασθενείς που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, να ενημερωθούν ώστε να γίνουν πιο ενεργοί στη διαχείριση της νόσου τους και να εξοικειωθούν με τη νέα πραγματικότητα.

Φυσικά η ίδια ανάγκη υπάρχει για την ενημέρωση και των μελών της οικογένειας των ασθενών αυτών που καλούνται να συμβιώσουν μ’ αυτούς και να τους στηρίξουν στην προσπάθεια τους για καλύτερη ποιότητα ζωής.

Μόνο ο κληρονομικός παράγοντας δεν μπορεί να προληφθεί, όπως εξήγησαν οι ειδικοί. Ο έλεγχος της χοληστερίνης, του ζαχάρου, της υπέρτασης και φυσικά του καπνίσματος, είναι εφικτός.

Η κολπική μαρμαρυγή θεραπεύεται σε μεγάλο ποσοστό, είτε με αντιαρρυθμική φαρμακευτική αγωγή είτε με επέμβαση κατάλυσης (ablation).

Στοιχεία πρόσφατων επιδημιολογικών μελετών στη Ελλάδα δείχνουν ότι παρά τη σημαντική πρόοδο των τελευταίων ετών, οπότε εισήλθαν σε χρήση τα νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά, ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων ασθενών δεν λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή ή λαμβάνει λάθος αγωγή.

Πάντως τα ίδια δεδομένα δείχνουν ότι ο απόλυτος αριθμός των ασθενών υπό αντιπηκτική αγωγή έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία 5 χρόνια.

Από την πλευρά του, ο κ. Κωνσταντίνος Βέμμος, παθολόγος, εξειδικευμένος στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών, ανέφερε πως στο δημόσιο σύστημα υγείας δεν υπάρχουν εξειδικευμένες μονάδες εγκεφαλικών οι οποίες θα βελτίωναν σημαντικά την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η Εταιρεία είχε καταθέσει πρόγραμμα ανάπτυξης τέτοιων μονάδων, με την λειτουργία αρχικά 15 μονάδων πιλοτικά.

«Το πρόγραμμα εστάλη στα νοσοκομεία αλλά κανείς από το Υπουργείο δεν εξέτασε αν υλοποιήθηκε», ανέφερε ο κ. Βέμμος. Όπως υποστήριξε η Ελλάδα χρειάζεται 35 με 40 μονάδες αντιμετώπισης οξέων εγκεφαλικών, 4 εξ αυτών στην Αθήνα.

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος

Την νόσο αποτελούν η Θρόμβωση των Φλεβών και η Πνευμονική Εμβολή με 650.000 ασθενείς να πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή, στην Ευρώπη, ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες.

Αποτελεί την κύρια αιτία ενδονοσοκομειακών θανάτων παγκόσμια, που θα μπορούσε όμως να προληφθεί αν κάθε νοσοκομείο της χώρας ήταν υποχρεωμένο να κάνει εκτίμηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου σε κάθε ασθενή που κάνει εισαγωγή και άρα εφάρμοζε και τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.

Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες, έδειξαν όμως ότι και πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από ΦΘΝ δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη, η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Θρόμβωση και καρκίνος

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος επηρεάζει 1 στους 5 ογκολογικούς ασθενείς και αποτελεί τη 2η αιτία θανάτου στους ασθενείς με κακοήθεια. Οι ασθενείς με καρκίνο διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον γενικό πληθυσμό να αναπτύξουν σοβαρούς θρόμβους αίματος.

Στους ασθενείς με καρκίνο πολλές φορές υπάρχει μια υπερπηκτικότητα του αίματος, που σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία ή κάποια χειρουργική επέμβαση, που προκαλεί βλάβη στο τοίχωμα των φλεβών μπορεί να προκαλέσουν θρόμβωση.

"Αν συνυπολογίσει κανείς και το γεγονός, ότι πολλοί ασθενείς λόγω της νόσου τους παραμένουν κλινήρεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα, τότε η συσσώρευση του αίματος στις φλέβες των κάτω άκρων μπορεί να είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας" ανέφερε ο εκπρόσωπος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, κ. Ν. Τσουκαλάς. 

Πηγή: www.protothema.gr